Beskid Niski to jedno z mniej znanych pasm górskich w Polsce, położone między Beskidem Sądeckim a Bieszczadami. Charakteryzuje się łagodnymi grzbietami i rozległymi dolinami porośniętymi lasami. To dobre miejsce dla osób szukających spokoju, kontaktu z naturą i spokojnych tras bez tłumów. Beskid Niski świetnie nadaje się także dla rodzin z dziećmi. Szlaki są umiarkowanie trudne, a po drodze można zobaczyć ślady dawnych wsi, stare cmentarze i ciekawe punkty widokowe. Jeśli szukasz mniej uczęszczanych tras w górach, ten region będzie dobrą opcją.
Beskid Niski – co warto wiedzieć?
- Najniższe z Beskidów, najwyższy szczyt 997 m n.p.m. – Choć nazwa wskazuje na „niskie” góry, wędrówki potrafią tu zaskoczyć. Najwyższym szczytem po polskiej stronie jest Lackowa (997 m n.p.m.), słynna z wymagającego podejścia „ściana płaczu” o nachyleniu ~30°.
- Dzika przyroda i Magurski Park Narodowy – Beskid Niski to najbardziej zalesione góry w Polsce. W Magurskim Parku Narodowym żyją rzadkie gatunki zwierząt, jak niedźwiedzie, wilki czy rysie, a gęste lasy kryją wodospady, skalne rezerwaty (Diabli Kamień, Kornuty) i ślady dawnych wsi.
- Malownicze i różnorodne szlaki dla rodzin z dziećmi – Znajdziemy tu zarówno łagodne trasy spacerowe dolinami, jak i całodniowe górskie wędrówki. Przez Beskid Niski biegnie słynny Główny Szlak Beskidzki (ok. 150 km w tym paśmie) oraz liczne szlaki lokalne.
- Spokój i brak tłumów – Szlaki Beskidu Niskiego są znacznie mniej oblegane przez turystów niż w Tatrach czy Bieszczadach. To pasmo dla tych, którzy cenią kameralną atmosferę i bliski kontakt z przyrodą. Mimo to zawsze należy pamiętać o odpowiednim przygotowaniu i ekwipunku przed wyruszeniem na górską wędrówkę.
Najwyższy szczyt Beskidu Niskiego – jak się na niego dostać?
Najwyższym szczytem Beskidu Niskiego jest Lackowa (997 m n.p.m.). Słynie ona z bardzo stromego zachodniego podejścia – fragment zwany „ścianą płaczu” ma nachylenie dochodzące do 30° i uchodzi za jedno z najbardziej stromych w polskich Beskidach. Na szczęście ten męczący odcinek jest krótki (ok. 15 minut wspinaczki), a dalej szlak graniczny wyprowadza na główny grzbiet i już łagodniej wiedzie na zalesiony wierzchołek Lackowej. Ze szczytu rozciąga się tylko skromna panorama. Między drzewami można dostrzec odległe pasma, w tym zarysy Beskidu Sądeckiego.
Najwygodniejsze dojście na Lackową prowadzi od wsi Izby (u jej krańca znajduje się dogodny parking). Szeroka droga wiedzie stamtąd przez pola i las na Przełęcz Beskid na granicy. Stamtąd czerwony Główny Szlak Beskidzki (graniczny) prowadzi na sam szczyt Lackowej. Alternatywnie można wejść na Lackową od strony uzdrowiska Wysowa-Zdrój – najpierw szlakiem zielonym na Przełęcz Cigelka, a następnie czerwonym szlakiem przez Ostry Wierch (937 m), gdzie dołącza szlak żółty.
Zobacz również: Beskid Wyspowy – czym wyróżnia się ten malowniczy region?
Najpiękniejsze szlaki turystyczne w Beskidzie Niskim
Beskid Niski oferuje bogatą sieć szlaków pieszych o różnym stopniu trudności. Najsłynniejszym długodystansowym szlakiem Beskidu Niskiego jest Główny Szlak Beskidzki (GSB). Biegnie on z okolic Grybowa aż po Komańczę, przecinając m.in. pasmo Magury i prowadząc przez okolice Dukli – masyw Cergowej 716 m z wieżą oraz uzdrowiska Iwonicz-Zdrój i Rymanów-Zdrój. Przejście około 150 km Szlaku beskidzkiego w granicach Beskidu Niskiego zajmuje kilka dni.
Dla rodzin z dziećmi lub osób, które wolą łatwiejsze trasy, świetnym wyborem będzie ścieżka przyrodnicza w Foluszu, położona u stóp Magurskiego Parku Narodowego. To krótka pętla o długości około 4 km, którą można przejść w nieco ponad godzinę. Szlak jest dobrze oznaczony i prowadzi przez spokojny, leśny teren wzdłuż potoku Kłopotnica.
Po drodze zobaczymy dwie ciekawe atrakcje. Pierwsza z nich to Diabli Kamień – duże, kilkunastometrowe skały z piaskowca, które tworzą efektowne formacje. Związane są z lokalną legendą, według której diabeł chciał zniszczyć pobliski kościół, ale nie zdążył i zostawił głazy w lesie. To miejsce objęte ochroną rezerwatową. Warto je zobaczyć z bliska, ale przy zachowaniu ostrożności, zwłaszcza z dziećmi, ponieważ skały są strome.
Druga atrakcja to Wodospad Magurski – około 5-metrowy wodospad, który spływa po kamiennych progach wśród drzew. Do wodospadu można dojść w blisko pół godziny w jedną stronę, a cała trasa wraca do punktu wyjścia, tworząc wygodną pętlę.
To idealna propozycja na krótki, aktywny spacer w górach, bez dużych przewyższeń i trudności. Po drodze znajdziemy kilka ławek do odpoczynku i tablice informacyjne o przyrodzie. Ścieżka nadaje się również na spokojną wycieczkę z dziećmi w wieku szkolnym.
Inną świetną propozycją dla rodzin z dziećmi jest trasa z uzdrowiska Wysowa-Zdrój na szczyt Kozie Żebro (847 m n.p.m.). Trasa prowadzi zielonym szlakiem i ma umiarkowaną trudność. Podejście jest łagodne, a czas przejścia w jedną stronę to około 1,5 godziny. Trasa wiedzie przez las, wzdłuż leśnych potoków, co czyni ją atrakcyjną i bezpieczną nawet dla młodszych dzieci. Po drodze nie brakuje miejsc na odpoczynek, a ze szczytu roztacza się częściowy widok na okoliczne pasma Beskidu Niskiego. Wędrówkę można zakończyć w formie pętli lub wrócić tą samą drogą do Wysowej, gdzie czekają dodatkowe atrakcje, takie jak park zdrojowy czy pijalnia wód.
Przeczytaj: Łatwe szlaki w Tatrach dla początkujących. Które z nich wybrać?
Magurski Park Narodowy – co warto zwiedzić?
Magurski Park Narodowy utworzono w 1995 roku w sercu Beskidu Niskiego. Obejmuje prawie 200 km² terenu, z czego aż 96% porastają lasy – to najbardziej zalesiony park narodowy w Polsce. Spotkać tu można niedźwiedzie czy wilki. Żyje też wiele rzadkich ptaków (np. orlik krzykliwy, bocian czarny) oraz barwne płazy, jak salamandra plamista. Na szlakach Magurskiego Parku Narodowego łatwo poczuć klimat beskidzkiej głuszy – godzinami można wędrować wśród szemrzących potoków i starych drzew, nie napotykając żywej duszy.
Do przyrodniczych atrakcji parku należą m.in. rezerwaty skalne, które warto odwiedzić: Kornuty (najstarszy w Beskidzie Niskim) oraz Diabli Kamień. W obu zobaczymy efektowne formacje piaskowca porośnięte mchem, a w masywie Kornutów kryją się także jaskinie (największa z nich to Jaskinia Mroczna). U podnóża Magury Wątkowskiej, na skraju parku w Foluszu, znajduje się malowniczy Wodospad Magurski – niewielki (ale urokliwy) wodospad pośród gęstego lasu.
Wędrując po parku, warto rozglądać się za pozostałościami dawnych osad. W głębi lasów natrafić można na stare kamienne krzyże i zapomniane cmentarze, będące niemymi świadkami historii tych stron. Jeszcze przed II wojną światową istniały tu liczne łemkowskie wsie (np. Ciechania, Świerzowa, Nieznajowa), wysiedlone całkowicie w 1947 roku podczas Akcji „Wisła”. Dziś o ich istnieniu przypominają zarastające polany, zdziczałe sady i właśnie te ukryte w gęstwinie pamiątki po dawnych osadach.
Co wziąć ze sobą na górskie wędrówki po Beskidzie Niskim?
Choć Beskid Niski uchodzi za łagodne pasmo, górskie warunki potrafią zaskoczyć – dlatego przed wyjściem na szlak warto dobrze się przygotować. Oto podstawowa lista rzeczy, które warto zabrać:
Odzież i wyposażenie:
- Wygodne, rozchodzone buty trekkingowe – najlepiej z bieżnikiem i wodoodporną membraną.
- Ubiór warstwowy:
- pierwsza warstwa: oddychająca, szybkoschnąca koszulka termoaktywna, która odprowadza wilgoć podczas marszu,
- druga warstwa: lekka i ciepła damska bluza z wełny merino – ogrzewa nawet po przemoczeniu i nie zajmuje dużo miejsca w plecaku,
- w cieplejsze dni alternatywą może być bawełniana koszulka męska – przy krótszych i łatwiejszych trasach dobrze się sprawdzi.
- Skarpety trekkingowe – np. skarpety damskie Trekking Light, które zabezpieczają stopy przed otarciami i odprowadzają wilgoć.
- Kurtka przeciwdeszczowa lub peleryna – pogoda w górach bywa zmienna.
- Nakrycie głowy i okulary przeciwsłoneczne – ochrona przed słońcem i wiatrem.
W plecaku nie powinno zabraknąć:
- mapy lub aplikacji z mapą offline,
- powerbanka,
- latarki czołowej,
- małej apteczki i folii NRC,
- zapasu wody i jedzenia,
- kijków trekkingowych (szczególnie przy stromych podejściach, np. na Lackową),
- woreczków na śmieci – zostawmy szlaki tak czyste, jak je zastaliśmy.
Zanim wyruszysz, sprawdź prognozę pogody, zaplanuj trasę i poinformuj bliskich o swoich planach. W Beskidzie Niskim, zwłaszcza poza sezonem, można przez kilka godzin nie spotkać innych turystów, warto więc zadbać o bezpieczeństwo i samowystarczalność.
Zobacz: Szlaki na Kasprowy Wierch – które wybrać i jak się przygotować?
Podsumowanie
Beskid Niski to świetny kierunek na spokojny wypoczynek w górach – zarówno dla osób szukających ciszy i kontaktu z naturą, jak i dla rodzin z dziećmi. Szlaki są tu mniej zatłoczone niż w innych pasmach, a wiele tras jest łatwych i bezpiecznych. Można wybrać się na krótką wycieczkę do wodospadu, na spacer po lesie, albo spróbować zdobyć Lackową – najwyższy szczyt tego regionu.
To dobre miejsce, by odpocząć od codziennego pośpiechu, zobaczyć dziką przyrodę i odkryć mniej znane zakątki polskich gór. Wystarczy odpowiednio się przygotować, spakować potrzebne rzeczy i ruszyć na szlak.