Gerlach to najwyższy szczyt Tatr i całych Karpat. Ma 2655 m n.p.m. i nie prowadzi na niego żaden znakowany szlak turystyczny. Żeby wejść na wierzchołek, trzeba mieć dobry plan, kondycję, odpowiednie ubranie i obowiązkowo przewodnika tatrzańskiego. W tym wpisie zebraliśmy najważniejsze informacje, które pomogą Ci dobrze się przygotować.
Król Tatr – co warto wiedzieć o wejściu na Gerlach?
- Gerlach to najwyższy szczyt Tatr i całych Karpat – ma 2655 m n.p.m.
- Na szczyt nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny – wejście możliwe jest tylko z przewodnikiem tatrzańskim.
- Najpopularniejsza trasa prowadzi przez Batyżowiecką Próbę, a punktem startowym jest Tatrzańska Polanka.
- Warunki pogodowe mogą zmieniać się błyskawicznie – trzeba być gotowym na wszystko.
- Na Gerlach nie idzie się „na lekko” – potrzebne jest odpowiednie ubranie, wyposażenie oraz kondycja.
Gerlach – najwyższy szczyt Tatr, ale nie dla każdego
Gerlach to szczyt, który trzeba zdobywać z szacunkiem. Nie da się tam po prostu „iść w góry”. Ze względów bezpieczeństwa i ochrony przyrody, na Gerlach można wejść tylko w towarzystwie licencjonowanego przewodnika tatrzańskiego. Taka osoba zna teren oraz wie, jak ocenić warunki i potrafi odpowiednio zareagować w razie problemów. Ważne, aby wybierać tylko osoby posiadające stosowne uprawnienia – takie jak certyfikaty UIAGM/IVBV/IFMGA, uprawnienia przewodnika tatrzańskiego I lub II klasy oraz europejską legitymację zawodową EPC na Słowację. Jeden przewodnik tatrzański może zabrać ze sobą maksymalnie trzy osoby.
Przeczytaj także: Wielka Korona Tatr – co powinieneś wiedzieć przed wyprawą na najwyższe szczyty?
Jak wygląda trasa na Gerlach i ile trwa?
Wejście na Gerlach nie jest krótkim spacerem. To całodniowa, wymagająca wyprawa. Łącznie cała trasa (wejście i zejście) trwa zwykle od 8 do 10 godzin, w zależności od tempa, pogody i liczby osób w grupie. Wychodzi się bardzo wcześnie. Niektórzy przewodnicy startują już o 4:00–5:00 rano, żeby uniknąć popołudniowych burz. Jak wygląda najpopularniejsza trasa na Gerlach?
Start: Tatrzańska Polanka – Śląski Dom
Wyprawa zaczyna się na Słowacji, w miejscowości Tatrzańska Polanka. Stamtąd można podejść pieszo lub podjechać samochodem terenowym do Śląskiego Domu – dużego schroniska (o warunkach niczym hotel górski), położonego nad Jeziorem Wielickim (Veľické pleso). Tu często jest ostatnia chwila na toaletę, ostatni łyk herbaty i poprawienie ekwipunku.
Śląski Dom – Batyżowiecki Staw
Z tego miejsca trasa prowadzi w stronę Batyżowieckiego Stawu – to część podejścia po szlaku turystycznym, łagodniejsza, ale już dość długa i męcząca. W tym etapie przewodnik może zdecydować, czy lepiej iść dalej klasyczną drogą przez Batyżowiecką Próbę, czy alternatywną – przez Wielicką Próbę. Obie są porównywalne według stopnia trudności, ale różnią się ukształtowaniem terenu i długością.
Trasa przez Batyżowiecką Próbę – najtrudniejszy fragment
Batyżowiecka Próba to kluczowy, techniczny odcinek. To właśnie tutaj zaczyna się wspinaczka. Często trzeba używać rąk, poruszać się w eksponowanym terenie, a w trudniejszych miejscach przewodnik zakłada linę do asekuracji. Dla wielu osób to duży stres, zwłaszcza jeśli mają lęk wysokości. Teren jest skalisty, może być śliski, szczególnie po deszczu lub rano, gdy skały są wilgotne. To właśnie w takich miejscach widać, dlaczego Gerlach nazywany jest królem Tatr – majestatyczny, dziki i wymagający.
To nie jest wspinaczka wymagająca specjalistycznych umiejętności taternickich, ale trzeba być ostrożnym, skupionym i słuchać poleceń przewodnika. Czas podejścia od Batyżowieckiego Stawu na szczyt to ok. 3-4 godziny.
Na szczycie Gerlacha
Na wierzchołku Gerlacha jest mało miejsca – można stanąć, zrobić kilka zdjęć, ale nie ma tu zbyt dużo przestrzeni. Widoki są spektakularne, a satysfakcja ogromna, ale to nie miejsce na długie odpoczynki. Ze względu na warunki i bezpieczeństwo pobyt na szczycie zwykle trwa kilkanaście minut. Mimo to, wejście na Gerlach zapada na długo w pamięć – warto ten szczyt pokonać. Po drodze, zwłaszcza ze szczytu, można podziwiać szeroką panoramę Tatr Wysokich, a także spojrzeć w głąb Doliny Wielickiej czy Doliny Batyżowieckiej.
Zejście batyżowieckim żlebem
Zejście może prowadzić tą samą trasą albo inną (np. Wielicką Próbą), co zależy od warunków pogodowych i decyzji przewodnika. Schodzenie również jest wymagające. Teren jest stromy, nogi są już zmęczone, a koncentracja spada.
Warto zauważyć, że niektórzy miłośnicy bardziej zaawansowanych tras wybierają jedną z kilku dróg wspinaczkowych na Gerlach, które prowadzą np. eksponowanym terenem, wysokości Żlebem Darmstadtera albo przez Przełęcz Tetmajera. Są to jednak trasy tylko dla osób bardzo doświadczonych.
Zobacz: Jak wejść na Giewont? Porady, jak krok po kroku dotrzeć do tatrzańskiego szczytu
Warunki pogodowe w Tatrach – nieprzewidywalne i groźne
Tatry Wysokie mają swój specyficzny klimat. Nawet jeśli rano jest bezchmurnie, w ciągu godziny może pojawić się mgła, deszcz albo burza. Szczególnie powyżej 2000 m n.p.m. pogoda potrafi zaskoczyć. Dlatego ważne jest, żeby ruszyć wcześnie rano, najlepiej przed świtem, i być przygotowanym na każdą sytuację.
Zawsze warto sprawdzić lokalne prognozy – np. stronę HZS (słowackie pogotowie górskie). Przewodnik zwykle też analizuje pogodę i może podjąć decyzję o przełożeniu wyjścia – warto mu zaufać.
Sprawdź: Szlaki na Śnieżkę. Porównanie tras prowadzących na najwyższy szczyt Karkonoszy i Sudetów
Co zabrać na wejście na Gerlach?
Wejście na Gerlach to długa, wymagająca wyprawa. Jesteś wiele godzin w górach, często w zmiennych warunkach, z dużym wysiłkiem fizycznym. Dlatego odpowiedni ubiór i sprzęt są niezbędne – nie tylko dla komfortu, ale przede wszystkim dla Twojego bezpieczeństwa.
1. Odpowiednie ubranie:
- Koszulka termoaktywna z długim rękawem – najlepiej z materiału odprowadzającego wilgoć. Sprawdzi się np. Termoaktywna damska koszulka DRY z długim rękawem.
Dzięki niej nie zmarzniesz ani się nie przegrzejesz, nawet przy dużym wysiłku. - Spodnie termoaktywne z długą nogawką – jako warstwa pod spodnie trekkingowe lub samodzielnie w chłodny dzień.
- Skarpety trekkingowe – najlepiej z wełną merino, bo są ciepłe, oddychające i zapobiegają otarciom.
Sprawdź: Skarpety damskie trekking Merino
Sprawdź: Skarpety męskie multifunctional - Ciepła bluza lub polar – potrzebna szczególnie przy podejściu i na szczycie.
- Kurtka przeciwdeszczowa i przeciwwiatrowa – nie musi być bardzo gruba, ale musi chronić przed deszczem i wiatrem.
- Czapka i rękawiczki – także latem. Zdarza się, że na szczycie jest zimno nawet w lipcu.
- Okulary przeciwsłoneczne i krem z filtrem UV – szczególnie przy bezchmurnym niebie.
2. Sprzęt:
- Buty trekkingowe za kostkę – sztywna podeszwa, dobra przyczepność, nie mogą być nowe (lepiej rozchodzone).
- Plecak 25-30 litrów – lekki, wygodny, z miejscem na wodę, jedzenie, dodatkowe ubrania.
- Uprząż i kask – zwykle wypożycza przewodnik, ale warto to wcześniej potwierdzić.
- Czołówka – na wypadek, gdyby wyprawa się przedłużyła.
- Apteczka – plaster, bandaż, coś na ból głowy i odwodnienie.
- Zapas jedzenia – najlepiej lekkie, energetyczne produkty: batoniki, orzechy, kanapka.
- Woda – minimum 1,5-2 litry (można też zabrać izotonik lub elektrolity).
Podsumowanie
Wejście na Gerlach to jedna z najbardziej wymagających wypraw w Tatrach Słowackich. Choć nie jest to szczyt dla każdego, to przy dobrej kondycji, odpowiednim przygotowaniu i dobrej pogodzie można przeżyć niezapomnianą przygodę. Trasa wiąże się z trudnościami technicznymi – szczególnie w najbardziej eksponowanych miejscach i podczas pokonywania żlebów – dlatego kluczowe jest doświadczenie w górach i współpraca z przewodnikiem. To żmudne zdobywanie najwyższego szczytu Tatr wymaga wysiłku, ale daje ogromną satysfakcję i pozwala spojrzeć na Tatry z zupełnie nowej perspektywy.
